دندان ها یکی از اعضای مهم و حساس بدن ما هستند که نقش بسزایی در زیبایی، سلامت و خوردن غذا دارند. اما متاسفانه برخی از ما با مشکل از دست رفتن دندان ها روبرو می شویم که می تواند دلایل و عوارض مختلفی داشته باشد. در این مقاله به آشنایی با مهمترین دلایل از دست رفتن دندان ها، مشکلاتی که این مسئله برای ما ایجاد می کند و راه های جایگزین کردن دندان های از دست رفته می پردازیم.
مهمترین دلایل از دست رفتن دندان ها
از دست رفتن دندان ها می تواند به عوامل مختلفی بستگی داشته باشد. برخی از این عوامل عبارتند از:
پوسیدگی دندان
پوسیدگی دندان یکی از شایع ترین علل از دست دادن دندان ها است که به دلیل نقص در بهداشت دهان و دندان، مصرف بیش از حد شکر و نوشیدنی های گازدار، عدم مراجعه به دندانپزشک و درمان نکردن دندان های مبتلا به پوسیدگی ایجاد می شود. پوسیدگی دندان باعث می شود باکتری ها به دندان ورود پیدا کنند و باعث تخریب عصب و مینای دندان شوند. این موضوع می تواند منجر به درد شدید، التهاب، عفونت و در نهایت از دست رفتن دندان شود.
بیماری لثه و پریودنتال یکی از علت های شایع از دست رفتن دندان ها
بیماری لثه و پریودنتال یک بیماری التهابی است که باعث می شود بافت های اطراف دندان مثل لثه، استخوان و ریشه دندان آسیب ببینند. این بیماری نیز به دلیل نداشتن بهداشت مناسب دهان و دندان، سیگاری بودن، دیابت، بارداری و برخی از داروها ایجاد می شود. بیماری لثه و پریودنتال باعث می شود لثه ها خونریزی، تورم، قرمزی و درد کنند و از دندان ها فاصله بگیرند. این موضوع باعث می شود دندان ها شروع به لرزش کنند و در مراحل بعدی از دست بروند.
ضربه و تروما
ضربه و تروما نیز می تواند عاملی باشد که باعث از دست دادن دندان ها شود. برخی از مواردی که می توانند باعث ضربه و تروما به دندان ها شوند عبارتند از: سقوط، تصادف، مشاجره، ورزش های خطرناک و استفاده از دندان برای باز کردن چیزهای سخت. ضربه و تروما می تواند باعث شکستگی، ترکیدگی، جابجایی و کنده شدن دندان ها شود که در برخی موارد نیاز به کشیدن دندان دارد.
ژنتیک یکی از دلایل از دست رفتن دندان ها
ژنتیک نیز می تواند نقشی در از دست رفتن دندان ها داشته باشد. برخی از افراد به دلیل وجود ژن های خاصی در بدنشان، مستعد بیماری های دندانی و لثه ای هستند که باعث از دست رفتن دندان ها می شوند. این افراد باید بیشتر از دیگران به بهداشت دهان و دندان خود توجه کنند و به صورت منظم به دندانپزشک مراجعه کنند.
تغذیه نامناسب
تغذیه نامناسب نیز می تواند عاملی باشد که باعث از دست رفتن دندان ها شود. برخی از غذاها و نوشیدنی ها می توانند باعث اسیدی شدن دهان شوند و باعث فرسایش مینای دندان شوند. برخی از این غذاها و نوشیدنی ها عبارتند از: شکر، نوشابه، آبلیمو، سرکه، آب پرتقال و غذاهای تند و ترش. برای جلوگیری از از دست دادن دندان ها به دلیل تغذیه نامناسب، باید از مصرف این مواد خودداری کرد یا حداقل بعد از مصرف آنها دهان خود را با آب بشوییم. همچنین باید از غذاهای مغذی و مفید برای دندان ها مثل سبزیجات، میوه ها، شیر، پنیر و گوشت استفاده کرد.
بیماری‌های سیستمیک
بیماری‌های سیستمیک می‌توانند تأثیرات مختلفی بر سلامت دهان و دندان داشته باشند و به علت این تأثیرات ممکن است باعث از دست دادن دندان‌ها شوند. برخی از بیماری‌های سیستمیک که می‌توانند باعث ایجاد مشکلات دندانی شوند عبارتند از:
1. بیماری‌های قلبی: بیماری‌هایی مانند دیابت، بیماری‌های قلبی و فشار خون بالا می‌توانند عوارض جانبی در دهان و دندان ایجاد کنند که ممکن است به از دست دادن دندان ها منجر شوند.
2. بیماری‌های عفونی: بیماری‌هایی مانند ایدز و سیفیلیس که باعث ضعف سیستم ایمنی می‌شوند، می‌توانند باعث ایجاد عفونت‌های دهانی شوند که در نتیجه آن دندان‌ها را از دست بدهند.
3. بیماری‌های عصبی: برخی بیماری‌های عصبی مانند پارکینسون و اختلالات عصبی می‌توانند باعث مشکلات در جوانب عملکردی دهان و دندان شوند.
از دست رفتن دندان چه مشکلاتی برای ما ایجاد می کند؟
از دست دادن دندان ها می تواند مشکلات جدی و متعددی برای ما ایجاد کند که برخی از آنها عبارتند از:
- کاهش زیبایی و اعتماد به نفس: از دست دادن دندان ها می تواند باعث شود ظاهر ما تغییر کند. این موضوع می تواند باعث شود که احساس ناراحتی، خجالت و کمبود اعتماد به نفس کنیم و از ارتباط با دیگران دوری کنیم.
- کاهش عملکرد دندان ها: از دست رفتن دندان ها می تواند باعث شود توانایی ما در جویدن، بلعیدن و گفتار کاهش یابد. این موضوع می تواند باعث شود ما با مشکلات گوارشی، تغذیه ای و روانی روبرو شویم و کیفیت زندگی ما را کاهش دهد.
- کاهش سلامت دندان های باقیمانده: از دست رفتن دندان ها می تواند باعث شود دندان های باقیمانده ما نیز آسیب ببینند و از محل خود جابجا شوند. این موضوع می تواند باعث شود فاصله بین دندان ها افزایش یابد و باکتری ها و پلاک ها راحت تر روی آنها جمع شوند. این موضوع می تواند منجر به پوسیدگی، بیماری لثه و از دست رفتن دندان های دیگر شود.
چگونه دندان های از دست رفته خود را جایگزین کنیم؟
اگر ما دندان های خود را از دست داده باشیم، نباید ناامید شویم و باید به دندانپزشک مراجعه کنیم. دندانپزشک می تواند راه حل های مختلفی را برای جایگزین کردن دندان های از دست رفته پیشنهاد کند که برخی از آنها عبارتند از:
- پروتز دندان: پروتز دندان یک وسیله ساختگی است که به جای دندان های از دست رفته قرار می گیرد و به دندان های باقیمانده یا لثه متصل می شود. پروتز دندان می تواند قابل جدا شدن یا ثابت باشد و می تواند یک یا چند دندان را جایگزین کند. پروتز دندان می تواند ظاهر و عملکرد دندان ها را بهبود بخشد و از دندان های باقیمانده محافظت کند.
- ایمپلنت دندان: ایمپلنت دندان یک روش پیشرفته است که در آن یک پیچ فلزی به عنوان ریشه مصنوعی دندان در استخوان فک قرار می گیرد و یک تاج دندانی روی آن نصب می شود. ایمپلنت دندان می تواند یک یا چند دندان را جایگزین کند و مزایایی مانند طبیعی بودن، ماندگاری، استحکام و راحتی دارد. اما ایمپلنت دندان نیاز به جراحی، هزینه بالا و مراقبت ویژه دارد.
- پل دندان: پل دندان یک روش دیگر است که در آن یک یا چند دندان مصنوعی به دندان های سالم اطراف دندان های از دست رفته متصل می شوند. پل دندان می تواند ظاهر و عملکرد دندان ها را بهبود بخشد و از جابجایی دندان های باقیمانده جلوگیری کند. اما پل دندان نیاز به ساییدن دندان های حامل دارد و ممکن است باعث پوسیدگی و بیماری لثه شود.
